Nieuwe regels voor de overdraagbaarheid van de telefoonnummers tussen operatoren

Met het oog op administratieve vereenvoudiging heeft de regering de reglementering betreffende de overdraagbaarheid van de telefoonnummers voor zowel de vaste als de mobiele netwerken in één enkel koninklijk besluit samengebracht. Deze harmonisatie van de reglementering biedt bovendien de gelegenheid om ze enigszins te wijzigen zodat ze beter afgestemd is op de marktomstandigheden.

Algemene principes

De nummeroverdraagbaarheid slaat op de dienstverlening die de operatoren hun abonnees moeten bieden zodat zij hun bestaande nummers kunnen behouden als zij van operator veranderen. Op basis van de Europese normen moet die overdraagbaarheid zo snel als mogelijk uitgevoerd worden en mag er geen overbodige bijkomende termijn aan het proces van verandering van operator worden toegevoegd.

Eerst en vooral stelt het nieuwe koninklijk besluit van 2 juli 2013 een aantal algemene principes met betrekking tot de nummeroverdraagbaarheid. Zo mogen de geografische nummers (dat wil zeggen die welke een bepaald kengetal volgens de zone bevatten) logischerwijze enkel binnen een zelfde nummerzone worden overgedragen.

Het besluit voert ook een ?verouderingsperiode? in wanneer het contract tussen de abonnee en de recipiëntoperator (naar wie het nummer werd overgedragen) verstrijkt. In dat geval wordt het nummer teruggegeven aan de operator aan wie het nummerblok in kwestie oorspronkelijk werd toegewezen, doch enkel na een verouderingsperiode gaande van 6 maanden tot één jaar. Die periode dient om de cliënten te beschermen tegen ongewenste oproepen die voor de vorige gebruiker van het nummer bestemd zijn.

Bovendien mogen de ondernemingen die kunnen bewijzen dat ze reservenummers van hun operator hebben ontvangen, de overdracht ervan eisen.

Het besluit eist ook dat de dienstverlening van de operatoren in verband met de overgedragen nummers aan de volgende kwaliteitsvereisten beantwoordt:

de oproeper ondervindt niet meer dan een nauwelijks merkbaar verschil tussen oproepen naar een overgedragen nummer en oproepen naar een niet overgedragen nummer;

de oproeper wordt niet op de hoogte gebracht van het feit dat hij een overgedragen nummer oproept.

Tot slot bestaan er gevallen waarin de overdraagbaarheid niet kan worden gevraagd. Het gaat bijvoorbeeld om nummers:

die onderdeel uitmaken van een nummerblok dat nog niet werd gereserveerd of nog niet aan de operator werd toegewezen door het Belgisch Instituut voor postdiensten en telecommunicatie (BIPT);

waarmee nog geen oproep werd verricht, wat betreft nummers die aan een abonnee voorbehouden werden om een aan het publiek aangeboden mobiele elektronische-communicatiedienst op basis van een voorafbetaalde kaart te leveren;

waarvoor reeds een verouderingsperiode lopende is.

Technische specificaties van de overdraagbaarheid

De verplichte overdraagbaarheid belet niet dat de operatoren vrij mogen beslissen over hun eigen netwerkarchitectuur, netwerkfuncties en andere specificaties dan de specificaties van de gemeenschappelijke interfaces. Zo bepaalt de minister van Economie voor deze laatste zelf de technische specificaties (op voorstel van het BIPT) die bestaan uit:

de dienstenbeschrijving;

de beschrijving van de netwerkarchitectuur;

de signalering;

de operationele aspecten waaronder de procedures en de dienstkwaliteitparameters;

en een document dat de definities van die elementen vastlegt.

Centrale referentiedatabank

Het besluit voorziet in de oprichting van een verplichte centrale referentiedatabank (CRDB) voor de operatoren waarin alle geografische en niet geografische nummers opgeslagen zijn die werden overgedragen tussen entiteiten die verplicht zijn nummeroverdraagbaarheid aan te bieden, alsook de routeringsinformatie die nodig is om een oproep te routeren naar de abonnee van een overgedragen nummer. Deze CRDB wordt als volgt beheerd door een ?VZW voor nummeroverdraagbaarheid in België?:

iedere operator aan wie geografische of niet geografische nummers werden toegewezen heeft toegang tot de CRDB, tenzij de toegang tot gevolg heeft dat de continuïteit of de integriteit ervan in het gedrang gebracht wordt;

de VZW verleent aan de nooddiensten en de diensten of instanties belast met het vervolgen van misdrijven onder redelijke voorwaarden toegang tot de centrale referentiedatabank;

de voorwaarden waaronder de niet-leden van de VZW voor nummeroverdraagbaarheid gebruik moeten maken van de CRDB zijn niet discriminerend ten aanzien van de voorwaarden waaronder de leden van de VZW voor nummeroverdraagbaarheid in België van de databank gebruik moeten maken;

de VZW in België brengt, volgens de nadere bepalingen vastgesteld door het BIPT, een aanbod op de markt voor partijen die enkel geïnteresseerd zijn in de routeringsinformatie die de databank bevat. De twee functionaliteiten van de CRDB worden dus ontkoppeld;

de uitbating van de CRDB voor andere doeleinden dan de directe ondersteuning van nummeroverdraagbaarheid of het verstrekken van routeringsinformatie is onderworpen aan een voorafgaande goedkeuring van het BIPT. Dit stelt de voorwaarden vast en de tarieven die kunnen gevraagd worden voor deze uitbating;

de VZW legt ten laatste op 15 oktober van elk kalenderjaar het geraamde gedetailleerde budget, met verdeling van de geraamde jaarlijkse kosten voor de gebruikers, ter goedkeuring voor aan het BIPT dat 1 maand tijd heeft om na te gaan in hoever de verschillende uitgaven gerechtvaardigd zijn ten aanzien van de doelstellingen van de VZW;

de VZW mag geen andere kosten doorrekenen. Ze moet ook een kopie van elke verzonden factuur overmaken aan het BIPT.

De VZW moet bovendien een internetsite ontwikkelen waar iedereen, ten minste in het Nederlands, het Frans, het Duits en het Engels, kan achterhalen tot welk netwerk een nummer behoort. Deze site is toegankelijk op de volgende adressen: 1299.be (Nederlands), 1399.be (Frans), 1499.be (Duits) en 1450.be (Engels).

De VZW dient ook statistieken aan het BIPT over te maken met een overzicht van het aantal overgedragen nummers, de vereiste tijd (zowel maximale als gemiddelde waarden) voor het uitvoeren van de verschillende deelprocessen om nummeroverdraagbaarheid te realiseren en dit per operator. Het BIPT stelt de nadere regels en de periodiciteit voor deze kennisgeving vast.

Procedure van nummeroverdracht

De procedure voor de nummeroverdracht verloopt in vier etappes:

de aanvraag van de abonnee;

de aanvraag tot geldigverklaring door de recipiëntoperator;

de geldigverklaring van de aanvraag door de donoroperator;

het in dienst brengen van de aansluiting door de recipiëntoperator en de activering van de nummeroverdracht door de operatoren.

Aanvraag van de abonnee

Eerst en vooral moet de abonnee die zijn nummer wenst over te dragen een aanvraag tot de recipiëntoperator richten die hem een geschreven of elektronisch geldig te verklaren document ter ondertekening of geldigverklaring zal terugsturen waarin:

de abonnee zich ondubbelzinnig en behoorlijk identificeert;

de abonnee erop gewezen wordt dat hij al zijn bestaande contractuele verplichtingen ten aanzien van de donoroperator dient te vervullen, op straffe van het betalen van een schadevergoeding aan de donoroperator;

de abonnee aan de recipiëntoperator de volmacht geeft om alle nodige stappen te ondernemen om het nummer over te dragen, met inbegrip van de volmacht om, in voorkomend geval, het bestaande contract bij de donoroperator op te zeggen;

de abonnee wordt geïnformeerd via de standaardformulering: ?Volgens de wet mag het overdragen van het nummer maximum 1 werkdag duren. Soms moet u ook rekening houden met de bijkomende tijd nodig om uw vaste lijn of mobiele aansluiting in dienst te stellen. Spreek in dat geval een specifieke datum voor het overdragen van het nummer af met uw operator. Indien de overdracht langer duurt dan één werkdag of de afgesproken datum niet nageleefd werd, heeft u mogelijk recht op compensatie. Hiervoor moet u zich wenden tot uw nieuwe operator. Meer informatie over uw recht op compensatie bij vertraging in de nummeroverdracht vindt u op: www.bipt.be/np?.

Aanvraag tot geldigverklaring en geldigverklaring

Na de ondertekening of geldigverklaring van het voornoemde document richt de recipiëntoperator, via de CRDB, een aanvraag tot geldigverklaring van de nummeroverdracht tot de donoroperator. Afhankelijk van de gevraagde overdracht beschikt de donoroperator over de volgende termijnen om de aanvraag geldig te verklaren:

voor een eenvoudige overdracht van een geografisch of niet geografisch nummer met uitzondering van een mobiel nummer: 1 werkdag in 95% van de gevallen, maar nooit meer dan 2 werkdagen;

voor een complexe overdracht van een geografisch of niet geografisch nummer met uitzondering van een mobiel nummer: 2 werkdagen in 95% van de gevallen, maar nooit meer dan 3 werkdagen;

voor een complexe overdracht van een mobiel nummer: maximaal 2 werkdagen in 100% van de gevallen.

Hij mag de nummeroverdracht eventueel ook ongeldig verklaren, maar dat is slechts mogelijk in situaties waarin fouten zouden optreden en cliënten nadeel zouden ondervinden. Elke ongeldigverklaring moet behoorlijk gemotiveerd worden waarbij nooit de volgende redenen ingeroepen mogen worden:

contractuele verplichtingen;

het niet nakomen van betalingsverplichtingen van de abonnee;

het verkeerd aangeven van het type van overdracht wanneer alle verplichte gegevens aanwezig zijn voor het juiste type van overdracht;

het ontbreken of verkeerd aangeven van de naam van de abonnee;

het ontbreken of verkeerd aangeven van de naam van de geautoriseerde aanvrager;

het ontbreken of verkeerd aangeven van het btw-nummer van de abonnee.

Indienststelling en activering

De activering van de nummeroverdracht moet onmiddellijk na de installatie en de activering van de lijn gebeuren en dit binnen een termijn van één werkdag. Voor de overdracht van een mobiel nummer moeten de nodige handelingen om de nummeroverdracht te activeren onmiddellijk na ontvangst van de geldigverklaring en binnen dezelfde termijn worden opgestart.

Het totale nummeroverdrachtproces voor mobiele cliënten met een voorafbetaalde kaart én deze met een eenvoudige installatie mag maximaal 1 werkdag duren. Voor complexe installaties bedraagt die termijn 3 werkdagen. Voor cliënten van het vaste netwerk, ingeval de lijn onmiddellijk wordt geïnstalleerd, bedraagt die termijn maximaal 2 werkdagen bij eenvoudige en maximaal 3 werkdagen bij complexe installaties.

Merken we op dat de abonnee de datum van nummeroverdracht vrij mag kiezen zonder dat dit noodzakelijk moet samenvallen met het einde van het bestaande contract met de donoroperator.

Financiële aspecten

Enkel de recipiëntoperator (naar wie een nummer wordt overgedragen) mag een vergoeding voor die overdracht vragen die vastgelegd is op maximum 10 euro per nummer.

Ook het begrip efficiëntie is hier van belang. Indien een operator van oordeel is dat een andere operator de nummeroverdracht op een minder efficiënte wijze doorvoert en dit voor hem aanzienlijke meerkosten veroorzaakt, kan hij de tussenkomst van het BIPT vragen om de meest efficiënte wijze voor de nummeroverdraagbaarheid te bepalen.

Het besluit definieert tevens hoe de operatoren moeten bijdragen tot de financiering van de CRDB.

Compensatie in geval van vertraging

Indien de abonnees bij wie de nummeroverdracht vertraging opgelopen heeft daar uitdrukkelijk om verzoeken, hebben zij recht op de volgende vergoedingen:

voor eenvoudige overdrachten: 3 euro per dag vertraging per overgedragen nummer;

voor complexe overdrachten: 5 euro per overgedragen nummer en per dag vertraging.

Voor voorafbetaalde kaarten kan compensatie gegeven worden in de vorm van een bijkomend oproepkrediet dat overeenstemt met het bedrag van de verschuldigde compensatie.

De betrokken personen moeten hun aanvraag tot vergoeding steeds binnen een termijn van zes maanden na de aanvraag tot nummeroverdracht bij de recipiëntoperator indienen. Deze laatste kan op zijn beurt de betaalde vergoedingen opeisen bij de partij die verantwoordelijk is voor de vertraging.

In deze context spreekt men van vertraging wanneer de nummeroverdracht niet werd geactiveerd binnen een termijn van 1 werkdag:

na de datum van installatie en activering van de lijn, in het geval van overdracht van geografische of niet geografische nummers, met uitzondering van mobiele nummers;

in het geval van een eenvoudige overdracht van een mobiel nummer: na de verzenddatum van de aanvraag tot geldigverklaring van de nummeroverdracht indien de abonnee wenst dat zijn mobiel nummer onmiddellijk wordt overgedragen of na de datum voor de nummeroverdracht overeengekomen tussen de abonnee en de recipiëntoperator;

in het geval van een complexe nummeroverdracht: na de datum van ontvangst van de geldigverklaring van de aanvraag tot nummeroverdracht, indien de abonnee wenst dat zijn mobiel nummer onmiddellijk wordt overgedragen of na de datum voor de nummeroverdracht overeengekomen tussen de abonnee en de recipiëntoperator.

Het aldus bepaalde aantal dagen vertraging wordt vermenigvuldigd met de hoger vermelde bedragen van de vergoedingen om het totale bedrag van de vergoeding te verkrijgen.

Inwerkingtreding

Het koninklijk besluit van 2 juli 2013 treedt in werking op 1 oktober 2013. Het koninklijk besluit van 16 maart 2000 betreffende de overdraagbaarheid van de nummers van de abonnees van de telecommunicatiediensten en het koninklijk besluit van 23 september 2002 betreffende de overdraagbaarheid van de nummers van de eindgebruikers van de aan het publiek aangeboden mobiele telecommunicatiediensten worden opgeheven.

Bron: Koninklijk besluit van 2 juli 2013 betreffende de overdraagbaarheid van de nummers van de abonnees van elektronische communicatiediensten, BS 12 juli 2013.