Eenheid van loopbaan ook voor zelfstandigen gedefinieerd in dagen

Het beginsel van eenheid van loopbaan wordt hervormd binnen het pensioenstelsel voor zelfstandigen. Men rekent voortaan in dagen. De meest voordelige 14.040 dagen worden toegekend, ongeacht het aantal jaren waarover deze gespreid zijn. In het stelsel voor werknemers is een gelijkaardige bijsturing doorgevoerd.

Interne eenheid

Bij de pensioenberekening wordt de maximale loopbaanduur beperkt tot de eenheid. Dit impliceert op dit moment dat de optelling van alle jaren ? gepresteerde en gelijkgestelde perioden ? niet meer mag bedragen dan het aantal jaren van een volledige loopbaan. Dat is 45 jaar, net als bij werknemers.

Dit principe van de ?interne? eenheid van loopbaan zorgt ervoor dat voor de berekening van het pensioen op dit moment nooit meer dan 45 jaren in rekening worden gebracht, zelfs niet als de zelfstandige langer gewerkt heeft. De meest voordelige 45 jaren worden in rekening gebracht bij een langere loopbaan. De 'interne' eenheid refereert naar een zuivere loopbaan als zelfstandige.

De wet van 24 april 2014 behoudt dit principe van eenheid van loopbaan. Maar onder een aangepaste vorm. Men rekent voortaan, net als in het stelsel van de werknemers, in voltijdse dagequivalenten, in plaats van in kwartalen. Tot nu werd de loopbaan uitgedrukt in kwartalen omdat de sociale bijdragen verschuldigd zijn per kwartaal, ongeacht het aantal gewerkte dagen in dat kwartaal. Een KB zal moeten omschrijven hoe de loopbaan als zelfstandige kan omgezet worden in voltijdse dagequivalenten.

Voor een loopbaan bekijkt men dus maximum 14.040 voltijdse dagequivalenten, namelijk: 45 jaar x 312 dagen.

Let op! Wanneer de loopbaan meer dan 14.040 voltijdse dagequivalenten omvat, dan slaat de vermindering op de equivalenten die het minst voordelige pensioen opleveren. Maar het aantal dagen dat verminderd wordt, kan in geen geval hoger liggen dan 1.560 voltijdse dagequivalenten in de regeling voor zelfstandigen.

Externe eenheid

Ook bij gemengde loopbanen noteren we een versoepeling. Hier spreekt men over de 'externe' eenheid van loopbaan.

Voor pensioenen die ingaan vanaf 1 januari 2015 wordt de eenheid bij een gemengde loopbaan als werknemer en zelfstandige ook uitgedrukt in dagen. Een loopbaan kan maximum 14.040 voltijds gewerkte dagen omvatten. Voor de dagen boven de eenheid wordt geen pensioen toegekend.

De vermindering wordt ook hier toegepast op de minst voordelige voltijdse dagequivalenten, ongeacht de regeling waarin deze dagen gepresteerd werden. De vermindering gebeurt dus niet meer automatisch op het pensioen als zelfstandige! Maar er moet wel nog een en ander uitgewerkt worden bij KB.

Er wordt ook rekening gehouden met de loopbaanjaren die in aanmerking worden genomen voor bepaalde buitenlandse pensioenen en met de jaren van tewerkstelling bij een internationale instelling. Wanneer iemand recht heeft op een rustpensioen uit de privésector (werknemer of zelfstandige) en op een rustpensioen uit een 'andere regeling', dan geldt het principe van eenheid van loopbaan ook bij het bepalen in welke mate beide pensioenen kunnen toegekend worden. Voor pensioenen die ingaan vanaf 1 januari 2015 wordt de eenheid berekend in dagen. Maximum 14.040 voltijds gewerkte dagen.

Voor de dagen boven de eenheid wordt geen pensioen toegekend. De vermindering wordt toegepast op het rustpensioen als werknemer of zelfstandige, nooit op het rustpensioen van de overheid. Ook hier blijft het wachten op de nodige uitvoeringsbepalingen.

Voor een overlevingspensioen kan het maximum aantal dagen lager zijn omdat de loopbaan korter is bij een vroegtijdig overlijden. Naar analogie met de rustpensioenen zal de cumulatie van overlevingspensioenen vanaf 2015 ook uitgedrukt worden in voltijdse dagequivalenten.

In werking

Globaal genomen treedt de wet van 24 april 2014 in werking op 1 januari 2015. De nieuwe regels zijn van toepassing op de pensioenen van de zelfstandigen die daadwerkelijk en voor de eerste maal ten vroegste op dat moment ingaan.

Bron: Wet van 24 april 2014 tot wijziging van diverse bepalingen betreffende het pensioenstelsel voor zelfstandigen rekening houdend met het beginsel van eenheid van loopbaan, BS 5 juni 2014

Zie ook:
Wet van 19 april 2014 tot wijziging van diverse bepalingen betreffende het pensioenstelsel voor werknemers rekening houdend met het principe van de eenheid van loopbaan, BS 7 mei 2014