Nationaal Register voor Gerechtsdeskundigen komt er tegen december 2016
België krijgt een Nationaal Register voor Gerechtsdeskundigen én een Nationaal Register voor beëdigd vertalers, tolken en vertalers-tolken. En dat uiterlijk tegen 1 december 2016. De wetgever heeft de basisprincipes voor de oprichting klaar. Ook het Wetboek van Strafvordering, het Gerechtelijk Wetboek en de Interneringswet zijn afgestemd op de komst van de registers.
Opdacht na registratie
Wanneer de registers er zijn, zullen in principe alleen nog de gerechtsdeskundigen, vertalers, tolken en vertalers-tolken die erin zijn opgenomen, gemachtigd zijn om de titel te voeren en om opdrachten te aanvaarden. Alleen in zeer uitzonderlijke gevallen, zoals spoed of bij gebrek aan deskundige of tolk in het register met juiste specialisatie, zal de gerechtelijke overheid nog iemand kunnen aanwijzen die niet in het register staat. De registers moeten zorgen voor meer kwaliteit en minder misbruiken.
Het Nationale Register voor Gerechtsdeskundigen zal betrekking hebben op alle deskundigen in burgerlijke en strafzaken. Zoals branddeskundigen, accountants, forensische psychiaters, neurologen,?
Registratievoorwaarden
De minister van Justitie zal iemand alleen registeren wanneer die aan een reeks voorwaarden voldoet.
Gerechtsdeskundigen
moeten aantonen dat ze minstens 5 jaar relevante ervaring hebben opgebouwd in het domein of de specialisatie waarvoor ze zich willen laten registreren, gedurende een periode van 8 jaar voor hun registratieaanvraag;
moeten onderdaan zijn van de EU of er wettelijk verblijven;
een recent uittreksel uit het strafregister kunnen voorleggen (of een gelijkwaardig document van een ander EU-land voor wie niet over een woon- of verblijfplaats in België beschikt);
mogen niet veroordeeld zijn, zelfs niet met uitstel, tot een correctionele of criminele straf. (geldboete, werkstraf of gevangenisstraf). Vallen hier niet onder: inbreuken op de politiewetgeving wegverkeer of veroordelingen die volgens de minister van Justitie geen bezwaar vormen voor de uitvoering van onderzoeken in het domein of de specialisatie waarvoor ze zich willen laten registreren. Deze bepaling geldt ook voor veroordelingen in het buitenland;
moeten aan de minister van Justitie schriftelijk verklaren dat ze instemmen met de deontologische code;
moeten de eed hebben afgelegd.
Vertalers, tolken en vertalers-tolken
moeten 21 jaar oud zijn;
moeten onderdaan zijn van de EU of er wettelijk verblijven;
moeten kunnen aantonen dat ze over de nodige beroepsbekwaamheid en juridische kennis beschikken;
een recent uittreksel uit het strafregister kunnen voorleggen (of een gelijkwaardig document van een ander EU-land voor wie niet over een woon- of verblijfplaats in België beschikt);
mogen niet veroordeeld zijn, zelfs niet met uitstel, tot een correctionele of criminele straf. (geldboete, werkstraf of gevangenisstraf). Vallen hier niet onder: inbreuken op de politiewetgeving wegverkeer of veroordelingen die volgens de minister van Justitie geen bezwaar vormen voor de uitvoering van onderzoeken in het domein of de specialisatie waarvoor ze zich willen laten registreren. Deze bepaling geldt ook voor veroordelingen in het buitenland;
moeten aan de minister van Justitie schriftelijk verklaren dat ze instemmen met de deontologische code;
moeten de eed hebben afgelegd.
Regelmatige updates
De minister van Justitie zal beide registers bijhouden en regelmatig updaten. De registers bevatten naast de identiteitsgegevens (waaronder ook het geslacht) en contactgegevens van de deskundigen, vertalers, tolken en vertalers tolken ook de gerechtelijke arrondissementen waarvoor ze beschikbaar zijn.
Voor gerechtsdeskundigen wordt tot slot ook de deskundigheid en de specialisatie vermeldt. Voor vertalers, tolken en vertalers-tolken is dat de proceduretaal en andere taal of talen waarvoor ze zich hebben laten registreren.
Identificatienummer en legitimatiekaart
Wie geregistreerd is krijgt een identificatienummer én een legitimatiekaart.
Bij onvoldoende prestaties geschrapt
Wie onvoldoende presteert, kan uit het register worden geschrapt. Tijdelijk of definitief. Bij een tijdelijke schrapping gaat het maximum over één jaar.
1 december 2017
De Koning moet nog vastleggen wanneer de wet van 10 april 2014 in werking treedt. Er zijn immers nog heel wat uitvoeringsbepalingen nodig. Maar de wetgever schuift 1 december 2016 alvast naar voor als deadline. Dat is de eerste dag van de 24ste maand na die waarin de wet van 10 april in het Staatsblad is verschenen.
Hij voorziet wel en een reeks overgangsbepalingen. Deskundigen, vertalers, tolken en vertalers-tolken die nu al aan de slag zijn voor de betrokken overheden moeten ten laatste 5 jaar de inwerkingtreding van de wet aan de bepalingen voldoen.
Bron: Wet van 10 april 2014 tot wijziging van verschillende bepalingen met het oog op de oprichting van een nationaal register voor gerechtsdeskundigen en tot oprichting van een nationaal register voor beëdigd vertalers, tolken en vertalers-tolken, BS 19 december 2014.
Zie ook
Wetsontwerp tot wijziging van verschillende bepalingen met het oog op de oprichting van een nationaal register voor gerechtsdeskundigen en tot oprichting van een nationaal register voor beëdigd vertalers, tolken en vertalers-tolken, Parl. St. Kamer 2014, nr. 53K1499/008.
Wetsvoorstel tot invoeging van een nationaal register voor gerechtsdeskundigen, Amendement nr. 6, Parl. St. Kamer, 53K1499/003.
