Strengere regels voor handel in tabaksproducten vanaf 19 mei 2016
Een KB van 5 februari 2016 legt regels op voor de ingrediënten en emissies van tabaksproducten. Er komt ook een verbod op specifieke aroma's, vitaminen of cafeïne in tabaksproducten. Sigaretten met menthol mogen echter nog tot 20 mei 2020 verkocht worden.
Ook voor de etikettering en verpakking van tabaksproducten komen er strengere regels. Zo moeten binnenkort gezondheidswaarschuwingen met tekst en foto's op 65% van de voor- en achterkant van een pakje sigaretten en roltabak staan. Daarnaast moet ook de waarschuwing ?Roken is dodelijk - stop nu? vermeld staan, net als de boodschap ?Tabaksrook bevat meer dan 70 stoffen die kanker veroorzaken?.
De nieuwe regels worden van toepassing op 19 mei 2016. Ze kaderen in het tabaksontmoedigingsbeleid van de Regering. Ook de verkoop van de e-sigaret in is nu bij KB geregeld.
Emissieniveau sigaretten
De rook van één sigaret die in België in de handel wordt gebracht of wordt geproduceerd mag vanaf 19 mei 2016 nog maximum 10 mg teer, 1 mg nicotine en 10 mg koolmonoxide bevatten.
De emissies van teer, nicotine en koolmonoxide van sigaretten worden gemeten volgens ISO-norm 4387 voor teer, ISO-norm 10315 voor nicotine en ISO-norm 8454 voor koolmonoxide.
Laboratoria die erkend zijn door en onder toezicht staan van het 'Directoraat-generaal Dier, Plant en Voeding' van de 'FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu' zullen de metingen verifiëren.
Jaarlijkse notificatie
Een tabaksfabrikant of de invoerder, als de tabaksfabrikant geen zetel heeft in België, die tabaksproducten in de handel wil brengen, moet jaarlijks vóór 20 november een notificatiedossier indienen bij het 'Directoraat-generaal Dier, Plant en Voeding'.
Daarin moet hij ten minste de volgende gegevens per merk en per type vermelden:
een lijst van alle ingrediënten, met opgave van de hoeveelheden, die voor de productie van die tabaksproducten worden gebruikt, naar afnemend gewicht van elk ingrediënt;
de emissieniveaus, en
indien beschikbaar, informatie over andere emissies en de niveaus daarvan.
Bij de ingrediëntenlijst moet de fabrikant of invoerder een verklaring voegen waarin hij uiteenzet waarom die ingrediënten aan de betrokken tabaksproducten worden toegevoegd. Daarbij vermeldt hij ook de toxicologische gegevens van de ingrediënten in verbrande en onverbrande vorm, waarbij de gevolgen daarvan voor de gezondheid van consumenten worden vermeld en onder meer mogelijke verslavende effecten in aanmerking worden genomen.
Voorts dient de fabrikant of invoerder voor sigaretten en roltabak een technisch document in met een algemene beschrijving van de gebruikte additieven en hun eigenschappen.
Het 'Directoraat-generaal Dier, Plant en Voeding' maakt de verstrekte informatie op een voor het publiek toegankelijke website bekend.
De fabrikanten en invoerders bezorgen de interne en externe studies rond marktonderzoek en de voorkeuren van verschillende groepen consumenten, inclusief jongeren en huidige rokers, inzake ingrediënten en emissies, én de samenvattingen van marktonderzoeken die zij uitvoeren bij het lanceren van nieuwe producten, aan het Directoraat-generaal. De fabrikanten en invoerders brengen ook jaarlijks verslag uit over hun verkoopvolume per merk en type, binnen België, opgegeven in aantallen sigaretten/sigaren/cigarillo's of in kilogram, en dit vanaf 1 januari 2015.
De minister van Volksgezondheid kan het model voor de indiening van de informatie en het voor het publiek toegankelijk maken van bovenstaande informatie preciseren.
Fabrikanten en invoerders van nieuwsoortige tabaksproducten moeten 6 maanden vóór dat ze de producten in de handel willen brengen, een elektronische notificatie indienen bij het 'Directoraat-generaal Dier, Plant en Voeding', samen met een gedetailleerde beschrijving van het product, de gebruiksaanwijzing en informatie over de ingrediënten en emissies.
De minister van Volksgezondheid kan een toelatingsprocedure voor nieuwsoortige tabaksproducten opzetten.
Retributie
De tabaksfabrikanten of invoerders sturen het 'Directoraat-generaal Dier, Plant en Voeding' het bewijs van betaling van een retributie van 125 euro per genotificeerd product op de rekening van het Directoraat-generaal. Deze vergoeding is niet terugvorderbaar.
Regulering van ingrediënten
Vanaf 19 mei 2016 is het verboden om volgende tabaksproducten in de handel te brengen:
tabaksproducten met een kenmerkend aroma;
tabaksproducten voor oraal gebruik (uitgezonderd snuif- en pruimtabak);
tabaksproducten die de volgende additieven bevatten:
vitaminen of andere additieven die de indruk wekken dat een tabaksproduct gezondheidsvoordelen biedt of minder gezondheidsrisico?s oplevert;
cafeïne of taurine of andere additieven en stimulerende substanties die in verband worden gebracht met energie en vitaliteit;
additieven die emissies kleuren;
met betrekking tot voor het roken bestemde tabaksproducten, additieven die de inhalatie of de opname van nicotine faciliteren;
additieven die in onverbrande vorm KMR-kenmerken hebben;
tabaksproducten met bestanddelen, zoals filters, papier, verpakkingen of capsules, die geur- of smaakstoffen bevatten of met technische elementen die de geur, de smaak of de intensiteit van de rook van die tabaksproducten kunnen wijzigen. Filters, papier en capsules mogen geen tabak of nicotine bevatten;
tabaksproducten die additieven bevatten in hoeveelheden die bij consumptie de toxische of verslavende werking ervan of de KMR-kenmerken ervan in een significante of op basis van wetenschappelijk bewijsmateriaal meetbare mate vergroten. De minister van Volksgezondheid kan een advies vragen aan de Hoge Gezondheidsraad om deze producten te identificeren.
Andere tabaksproducten dan sigaretten en roltabak zijn vrijgesteld van het verbod.
Tabaksproducten met een kenmerkend aroma waarvan het verkoopvolume in de gehele Europese Unie 3% of meer van een bepaalde productcategorie vertegenwoordigt, mogen nog echter nog tot 20 mei 2020 in de handel gebracht worden. In de praktijk heeft deze maatregel enkel betrekking op sigaretten met menthol.
Etikettering en verpakking
Ook de etikettering en verpakking van tabaksproducten wordt vanaf 19 mei 2016 strenger gereglementeerd.
Sigaretten en roltabak
Zo moeten gezondheidswaarschuwingen met tekst en foto's op 65% van de voor- en achterkant van een pakje sigaretten en roltabak staan. Daarnaast moet ook de waarschuwing ?Roken is dodelijk - stop nu? vermeld staan, samen met de boodschap ?Tabaksrook bevat meer dan 70 stoffen die kanker veroorzaken?. De waarschuwing en de boodschap moeten vermeld worden in het Nederlands, Frans en Duits.
De minister van Volksgezondheid kan de technische specificaties voor de samenstelling, de lay-out, de voorstelling en de vorm van de gecombineerde gezondheidswaarschuwingen vaststellen, rekening houdend met de verschillende verpakkingsvormen. Ze kan ook regels vaststellen voor het gebruik in groep van gecombineerde gezondheidswaarschuwingen en de jaarlijkse afwisseling hiervan.
Andere voor roken bestemde tabaksproducten dan sigaretten, roltabak en waterpijptabak
Andere voor roken bestemde tabaksproducten dan sigaretten, roltabak en waterpijptabak zijn vrijgesteld van de verplichting om de informatieve boodschap ?Tabaksrook bevat meer dan 70 stoffen die kanker veroorzaken?, en de gecombineerde gezondheidswaarschuwingen op te nemen.
In dit geval moet op elke verpakkingseenheid en op elke buitenverpakking van zulke producten een van de in de bijlage bij het KB van 5 februari 2016 bedoelde waarschuwende teksten op de verpakking staan, samen met de vermelding ?Roken is dodelijk - stop nu?. Ook deze waarschuwingen moeten in het Nederlands, Frans en Duits vermeld worden.
Rookloze tabaksproducten
Op elke verpakkingseenheid en op elke buitenverpakking van rookloze tabaksproducten moet vanaf 19 mei 2016 de volgende gezondheidswaarschuwing staan: ?Dit tabaksproduct schaadt uw gezondheid en is verslavend?. Dit eveneens in het Nederlands, Frans en Duits.
Presentatie van het product
De etikettering van verpakkingseenheden en van elke buitenverpakking en het tabaksproduct zelf mogen geen enkel element of kenmerk bevatten dat:
een tabaksproduct aanprijst of het verbruik ervan aanmoedigt door een verkeerde indruk te wekken over de kenmerken, gevolgen voor de gezondheid, risico?s of emissies ervan. Etiketten bevatten geen informatie over het gehalte aan nicotine, teer of koolmonoxide van het tabaksproduct;
de suggestie wekt dat een bepaald tabaksproduct minder schadelijk is dan andere of gericht is op het verminderen van het effect van bepaalde schadelijke bestanddelen van rook, of activerende, energetische, genezende, verjongende, natuurlijke, biologische eigenschappen bezit of andere positieve gevolgen heeft voor de gezondheid of de levensstijl;
verwijst naar een smaak, geur- of smaakstoffen of andere additieven, of het ontbreken daarvan;
op een levensmiddel of een cosmetisch product lijkt;
de suggestie wekt dat een bepaald tabaksproduct biologisch beter afbreekbaar is of andere milieuvoordelen heeft.
De verpakkingseenheden en buitenverpakkingen mogen geen economische voordelen suggereren, gedrukte tegoedbonnen, aanbiedingen voor korting, indicaties in verband met gratis verstrekking, ?2 voor de prijs van 1? aanbiedingen of andere vergelijkbare aanbiedingen bevatten.
Verpakkingseenheden
Vanaf 19 mei 2016 moeten pakjes sigaretten minstens 20 sigaretten bevatten en een pakje roltabak minstens 30 g tabak.
Verkoop van tabaksproducten op afstand
De verkoop en aankoop van tabaksproducten en soortelijke producten op afstand is verboden.
Voor roken bestemde kruidenproducten
Op elke verpakkingseenheid en op elke buitenverpakking van voor roken bestemde kruidenproducten moet vanaf 19 mei 2016 de volgende gezondheidswaarschuwing staan: ?Het roken van dit product schaadt uw gezondheid?.
Ook deze waarschuwing moet in het Nederlands, Frans en Duits vermeld worden.
Fabrikanten en invoerders van voor roken bestemde kruidenproducten moeten het 'Directoraat-generaal Dier, Plant en Voeding' een lijst van de ingrediënten bezorgen, met hun hoeveelheden, die voor de productie van die kruidenproducten gebruikt worden, en dit per merk en type.
Strafbepalingen
Tabaksproducten die niet voldoen aan de regels van het KB van 5 februari 2016 zijn als schadelijk te beschouwen, in de zin van artikel 18 van de 'wet van 24 januari 1977 betreffende de bescherming van de gezondheid van de verbruikers op het stuk van de voedingsmiddelen en andere producten'.
Overtredingen van de regels van het KB van 5 februari 2016 worden opgespoord, vastgesteld, vervolgd en gestraft volgens de wet van 24 januari 1977.
Overgangsbepalingen
Tot 20 mei 2017 kunnen volgende producten nog in de handel worden gebracht:
tabaksproducten die vóór 20 mei 2016 zijn geproduceerd of in het vrije verkeer zijn gebracht en geëtiketteerd overeenkomstig het ?KB van 13 augustus 1990 over het fabriceren en het in de handel brengen van producten op basis van tabak en soortgelijke producten?;
voor roken bestemde kruidenproducten die zijn geproduceerd of in het vrije verkeer zijn gebracht vóór 20 mei 2016.
In werking
Het 'KB van 5 februari 2016 over het fabriceren en het in de handel brengen van tabaksproducten' treedt in werking op 19 mei 2016.
Het zet richtlijn 2014/40/EU gedeeltelijk om in Belgisch recht.
En het heft het 'KB van 13 augustus 1990 over het fabriceren en het in de handel brengen van producten op basis van tabak en soortgelijke producten' vanaf 19 mei 2016 volledig op.
Bron: Koninklijk besluit van 5 februari 2016 betreffende het fabriceren en het in de handel brengen van tabaksproducten, BS 3 maart 2016 (KB tabaksproducten).
Zie ook:
- Koninklijk besluit van 15 februari 2016 betreffende het fabriceren en het in de handel brengen van elektronische sigaretten, BS 3 maart 2016.
- Richtlijn nr. 2014/40/EU van het Europees Parlement en de Raad van 3 april 2014 betreffende de onderlinge aanpassing van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen van de lidstaten inzake de productie, de presentatie en de verkoop van tabaks- en aanverwante producten en tot intrekking van Richtlijn 2001/37/EG, Pb.L. 127, 29 april 2014; err. Pb.L. 150, 17 juni 2015.
